بررسی اثر کلستاز بر بیان ژن پروتئین مربوط به دینامین- 1 درکبد موش بزرگ آزمایشگاهی

زمینه و هدف: در بیماری کلستاز انسداد جریان صفرا منجر به تجمع اسیدهای صفراوی در کبد و بروز نارسایی‏های متابولیکی شده و در نهایت منجر به مرگ نکروزی و آپوپتوزی سلولهای کبدی می‏شود. میتوکندری‏ها اندامکهای درون سلولی هستند که بیشترین منبع تولید انرژی سلولی بوده و به‏طور پیوسته تقسیم و مجدداً با هم ترکیب می‌شوند. این فرآیندهای پویا را شکافت و هم‏جوشی غشایی می‏نامند. تغییر پویایی میتوکندری در بیماری کبدی کلستاز مشاهده شده است. ژن پروتئین مربوط به دینامین نوع -1 از جمله پروتئینهای دخیل در مسیر شکافت غشای میتوکندری است و در بروز آپوپتوز نقش دارد. در این مطالعه اثر کلستاز بر تغییرات بیان ژن Drp1 در کبد موش‏های صحرایی مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در این مطالعه تجربی موش‌های بزرگ آزمایشگاهی نر نژاد ویستار (وزن  25±290گرم) در سه گروه کنترل (بدون جراحی)، شم (جراحی بدون انسداد مجرای صفراوی) و کلستاز (جراحی همراه با انسداد مجرای صفراوی) استفاده شد. در روز 28ام پس از انسداد مجرای صفراوی، حیوانات توزین و به منظور بررسی‏ سطح بیلی روبین و آنزیم‏های عملکرد کبدی از آنها خون گیری انجام شد. سپس نمونه‏گیری از بافت کبد جهت بررسی شاخص‏های هیستوپاتولوژیک و همچنین ارزیابی سطح بیان ژن پروتئین مربوط به دینامین نوع [1]-1 انجام شد. یافته‌ها: نتایج این مطالعه افزایش سطوح سرمی بیلی­روبین کل[2] و آنزیم‏های کبدی آلانین آمینوترانسفراز[3]، آسپارتات آمینوترانسفراز[4] و آلکالین آمینوترانسفراز [5] را در گروه کلستاز نسبت به گروه‏های شم و کنترل نشان داد (001/0P< و 001/0P<). نتایج بررسی شاخص­های بافتی در گروه کلستاز، افزایش مجاری صفراوی، نکروز بافت کبد و گسترش بافت فیبروزی را نشان داد. نتایج RT-PCR افزایش معنادار (001/0P<) بیان ژن Drp1 کبد گروه کلستاز را نسبت به گروه‏های شم و کنترل نشان داد. نتیجه‏گیری: این نتایج نشان می‏دهد که افزایش بیان ژن Drp1 در کبد موش‌های بزرگ آزمایشگاهی کلستازی می‌تواند مربوط به نقش پویایی میتوکندری درآسیب‏شناسی نارسایی کلستاز باشد. کلید واژه‏ها: کبد، کلستاز، پویایی میتوکندری، ژن پروتئین مربوط به دینامین نوع -1 وصول مقاله:11/11/95 اصلاحیه نهایی:18/2/96 پذیرش:23/2/96   [1] Dynamin-related protein )Drp1( [2] Total bilirubin(TBil) [3] Alanine Aminotransferase (ALT) [4] Aspartate Aminotransferase (AST) [5] Alkaline Phosphatase (ALP)